برنامه‌ریزی راهبردی برای ارتقای نشاط اجتماعی در سکونتگاه‌های غیررسمی (نمونه موردی:محله پشت کشتارگاه)

در جریان گذر از مفهوم سنتی برنامه ریزی شهری مفاهیم جدیدی شکل گرفته که ماهیتاً از تبار علومی چون جامعه شناسی و حتی روانشناسی است و به دنبال زایش معنی میان رشته‌ای برنامه‌ریزی شهری را سبب گردیده است که از جمله آنها میتوان به حس تعلق مکان، امنیت اجتماعی و نشاط اجتماعی اشاره کرد. شهر شاد جامعه‌ای شاد و پرنشاط را به همراه خواهد داشت. هدف اصلی این پژوهش ارائه برنامه‌ریزی راهبردی برای ارتقای نشاط اجتماعی در محله کشتارگاه می‌باشد. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی و رویکرد حاکم بر پژوهش رویکرد اجتماع محور می باشد. در این پژوهش فرآیند حاکم، فرآیند برنامه‌ریزی راهبردی ارتقاء نشاط اجتماعی در محله کشتارگاه می‌باشد. با توجه به موضوع پژوهش، نشاط اجتماعی، از مدل اپلیارد برای ارائه راهبردها استفاده شده است تا میزان کیفیت محیط را تغییر دهد و با شیوه برنامه‌ریزی ابعاد کالبدی، اجتماعی و اقتصادی محله را شامل می‌شود. در این پژوهش از دو روش اسنادی و میدانی استفاده شده است. ابزار گردآوری داده‌ها به چند صورت: مشاهده، پرسشنامه، مصاحبه و فیش برداری می باشد. جامعه آماری پژوهش ساکنین محله کشتارگاه می‌باشد. در این پژوهش روش نمونه‌گیری تصادفی بوده و برای نمونه گیری از فرمول کوکران استفاده شده است که حجم نمونه 372 نفر بدست آمده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دو صورت کمی و کیفی انجام خواهد گرفت: در بعد کمی از روشهای آماری (توصیفی و استنباطی) استفاده می شود. در بعد کیفی، نتایج حاصل از بررسی‌های آماری و پرسشنامه‌ها تجزیه و تحلیل می گردد. در بخش نهایی، با استفاده از مدل SWOT و ماتریس QSPM ، نسبت به ارائه راهبردهای ایجاد و ارتقای نشاط اجتماعی اقدام خواهد گردید. نتایج این پژوهش نشانگر این است که بر اساس اطالعات جمع‌آوری شده، نشاط اجتماعی در محله کشتارگاه به دلیل کم‌برخوردار و نابرخوردار بودن به لحاظ ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی، پایین می باشد. نتایج این پژوهش نشانگر وجود رابطه متوسط مستقیم میان ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی و گویه‌های آنها با نشاط اجتماعی می‌باشد همچنین در ارزیابی سطح نشاط اجتماعی با کسب میانگین 52/2 در سطح متوسط رو به پایین قرار دارد. همچنین با توجه به نتایج حاصل از ماتریس درونی و بیرونی، نشاط اجتماعی در محله کشتارگاه به لحاظ موقعیت استراتژیک در منطقه (WO) استراتژی محافظه کارانه قرار دارد که نیازمند این است که از مزیت‌های موجود در فرصت ها برای جبران نقاط ضعف استفاده شود. در این راستا و بر اساس رویکرد اجتماع محور و استفاده بهینه از پتانسیل‌های موجود در محله، راهبردهایی به کمک مدل اپلیارد تدوین و ارائه شده است.